رطوبت سنج‌ها که با نام صنعتی هیگرومتر شناخته می‌شوند؛ دستگاه‌هایی برای اندازه گیری میزان بخار آبی که در گازها، به ویژه آب وجود دارد؛ مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی رطوبت در فرآیندهای تجاری و صنعتی دارای اهمیت بسیار بالایی است. رطوبت بالا سبب ایجاد خوردگی خواهد شد و تاثیرات مخربی را بر روی سیستم تهویه می‌گذارد. از سوی دیگر رطوبت در صورتی که کم باشد می‌تواند سبب ایجاد برق استاتیک شود. رطوبت سنج ابزاری برای کنترل میزان بخار آب در هوا نیز است.
رطوبت سنج چه کاربردی دارد؟
از گذشته تا به امروز شکل کاربردی بودن رطوبت سنج‌ها تغییراتی داشته است. به طور مثال چینی‌ها از رطوبت سنج جهت سنجش میزان رطوبت ناشی از زغال چوب قرار گرفته در معرض رطوبت هوا و مقایسه وزن آن با نمونه خشک استفاده می‌کردند. یکی از راه‌های استفاده از خاصیت ذکر شده ساختن نواری آویزان و متصل به زغال چوب برای مقایسه تاثیر وزن ناشی از رطوبت برروی نوار آویزان است.
در این میان لئوناردو داوینچی، دانشمند ایتالیایی، نخستین کاربرد رطوبت سنج را به شکل کاملا ابتدایی در قرن ۱۵ میلادی به دست آورد. او در این مدل از علم دوران باستان و تاثیرات رطوبت بر وزن استفاده کرد. داوینچی با کمک دو گلوله پنبه خشک با وزن مساوی و قرار دادن یکی از آن دو در رطوبت و مقایسه وزن دو گلوله، در ساختار دیده شده عکس میزان رطوبت را اندازه گیری کرد.
پس از او نیز رابرت هوک در قرن هفدهم میلادی که هم عصر با ایزاک نیوتون بود توانست تعدادی ابزار هواشناسی شامل فشار سنج و باد سنج را ابداع کند. همچنین رطوبت سنج ابداع شده توسط او جز نخستین نم سنج‌های مکانیکی محسوب می‌شود که می‌تواند از غلافک گیاه اندازه‌گیری کرده و طبق رطوبت هوا حلقه دار و راست باشد.
انواع گوناگون رطوبت سنج موجود در بازار
رطوبت سنج‌ها انواع گوناگونی داشته که بسته به نوع خود در اماکن مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از رطوبت سنج‌ها موجود در بازار به شرح زیر هستند:
- رطوبت سنج دیجیتال رومیزی: دستگاه دیجیتال رومیزی یا ثابت که قابلیت نصب بر روی دیوار و یا به شکل رومیزی را دارد به جهت اندازه گیری رطوبت دما در یک محیط محصور مانند آزمایشگاه، بیمارستان، دفتر کار و یا محیط کاری در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه معمولا به سنسورهای سر خود مجهز بوده و قابلیتی نظیر کالبیره در برخی از سنسورها وجود نخواهد داشت.
- نوع صنعتی و حرفه‌ای: در بعضی از مدل‌های رطوبت سنج صنعتی و حرفه‌ای امکان کالبیره سنسورهای دما و رطوبت وجود دارد. همچنین لازم به ذکر است در بعضی از این مدل ها امکاناتی همچون ثبت بیشترین و کمترین میزان و یا تنظیم ست پوینت برای هشدار در نظر گرفته شده است. با توجه به نوع پر آب آن می‌توان این دستگاه آزمایشگاهی را به دو دسته پرآب سرخود و پرآب جدا تقسیم کرد.
چرا باید رطوبت موجود در محیط را اندازه گیری کرد؟
رطوبت جزء عواملی است که تهدید قابل توجهی برای عملیات محسوب می‌شود. درک چگونگی اندازه‌گیری این رطوبت جز اولین گام‌ها در کاهش تاثیرات مضر آن است. به طور کلی رطوبت نسبی مقدار بخار آب موجود را به شکل درصدی از مقدار مورد نیاز جهت اشباع در دمای موجود، اندازه گیری می‌شود.
داشتن چه سطح از رطوبت قابل قبول خواهد بود؟
در صورتی که رطوبت نشان داده شده توسط رطوبت سنج تا ۱۷ درصد باشد؛ می‌توان گفت رطوبت موجود متوسط و تا حدی قابل قبول است. اما هرچه این مقدار بالای ۱۷ درصد باشد؛ نشان‌دهنده اشباع شدن و نیاز به تعویض دیوار خشک و انجام اقدامات پیشگیرانه جهت مقابله با تجمع رطوبت در آینده است.
آشنایی با بهترین برندهای موجود در بازار
یکی از مشکلات کسانی که قصد خرید رطوبت سنج را دارند؛ تنوع بسیار زیاد برندهای موجود در بازار بوده که سبب سردرگمی شده است. در ادامه به سه دستگاه مطرح موجود در بازار و ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت:
- رطوبت سنج شیائومی مدل lywsdcgq_01zm
این دستگاه دارای ویژگی‌های منحصر به فردی نظیر پشتیبانی از برنامه سینک شیائومی، پشتیبانی از گوشی هوشمند، برخورداری از ظاهر زیبا، داشتن قیمت مقرون به صرفه و باتری قدرتمند است.
- دستگاه رطوبت سنج یونی_ تی مدل ut333
این دستگاه با داشتن طراحی زیبا، دارای ماندگاری بسیار بالای باتری بوده و می‌تواند میانگین هوا را نیز نمایش دهد. همچنین سرعت پردازش بسیار بالایی دارد.
- دستگاه رطوبت سنج مارمونیکس مدل mht_ 355w
این دستگاه دارای طراحی بسیار زیبایی است که می‌تواند دمای فضای بیرونی را نیز نمایش دهد و به صورت کاملا خودکار رطوبت و دما را بروز رسانی کند.
رطوبت سنج ابزاری برای جلوگیری از ضرر در صنعت
رطوبت سنج‌ها از جمله ابزارآلات هستند که در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ابزار میزان رطوبت موجود در هوا را نشان می‌دهد و از بروز ضرر‌هایی مانند خوردگی جلوگیری خواهد کرد. این ابزار در طی سالیان با کاربردهای گوناگونی مورد استفاده قرار گرفت. لازم به ذکر است بهترین دما نمایش داده شده توسط رطوبت سنج ۱۷ درجه است که بیشتر بودن آن نشان دهنده هشداری برای صنعت و محصولات است.