یکی از مهم ترین تجهیزات در موتورخانه ها به منظور جلوگیری از تشکیل لایه های رسوب، سختی گیر آب است. چون مواد معدنی موجود در آب به مرور در جداره لوله و تاسیسات رسوب کرده و باعث مسدود شدن و خوردگی آنها می شود. اما تنوع در سختی گیرها از نظر نوع، جنس، عملکرد و ظرفیت زیاد است. حال سوال این است، کدام مدل و نوع سختی گیر آب برای موتورخانه مناسب است؟ در ادامه به این سوال پاسخ خواهیم داد.
سختی گیر آب موتورخانه چیست؟
در تصفیه خانه آب شهری تمام املاح و مواد معدنی حذف نمی شوند. به همین دلیل در اغلب مناطق درجه سختی آب آنها بالا است. سختی آب به مقدار کل مواد معدنی و ترکیبات کربناتی و بی کربناتی کلسیم، منیزیم، آهن و منگنز و غیره موجود در آب گفته می شود. این ترکیبات باعث تشکیل لایه های رسوب در لوله ها شده و آنها را مسدود می کند. علاوه براین، باعث خوردگی سطوح نیز می شوند.
در موتورخانه ها به چند دلیل باید از سختی گیر استفاده شود. از مهم ترین آنها می توان به جلوگیری از مسدود شدن لوله و تاسیسات و ممانعت از خودرگی سطوح و سوراخ شدن دیگ بخار و مخازن اشاره کرد. سختی گیر آب موتورخانه به دستگاه حاوی لایه های رزین گفته می شود که کلسیم و منیزیم آب با سدیم دانه های رزین تبادل شده و درجه سختی کاهش پیدا می کند.
در مخزن اصلی دستگاه سختی گیر رزینی آب، لایه هایی از رزین قرار گرفته و آب از روی آنها عبور داده می شود. رزین تمایل زیادی به تبادل یون دارد و سدیم آزاد آن با کلسیم و منیزیم آب در زمان کوتاه جایگزین می شود.
ویژگی های سختی گیر آب برای موتورخانه
در انتخاب سختی گیر آب برای موتورخانه ها فاکتورهای متعددی را باید مد نظر قرار داد. چون این دستگاه ها تنوع زیادی دارند و کاربردشان با هم فرق دارد. ویژگی های بهترین سختی گیر برای موتورخانه عبارتند از:
مقاومت و استحکام بالای بدنه
یکی از فاکتورهای بسیار مهم، جنس بدنه و متریال به کار رفته در آن است. مخزن اصلی این دستگاه که استوانه ای است، در اغلب مواقع از فایبرگلاس و فولاد کربن استیل تولید می شود. مدل های فایبرگلاس مقاومت بالایی در برابر خوردگی، تماس با نم و رطوبت، ضربه و نوسانات دمایی دارد. اما این مدل ها بیشتر برای ظرفیت های متوسط طراحی و تولید می شوند.
از رایج ترین مدل های صنعتی سختی گیر آب می توان به نوع فلزی آنها اشاره کرد. مدل های فلزی دارای بدنه استنلس استیل بوده و جداره داخلی مخزن با رنگ اپوکسی مقاوم شده اند. به دلیل استحکام بسیار زیاد، این مدل در ظرفیت های بالا تولید می شوند.
با توجه به اینکه در بسیاری از موتورخانه ها آب گرم تولید شده و به منبع دوجداره انتقال پیدا می کند، در نتیجه بهتر است بر اساس ظرفیت منبع، جنس سختی گیر را انتخاب کنید. اگر منبع ظرفیت بالایی دارد، مدل های فلزی با ابعاد بزرگ مناسب هستند. در مصارف خانگی مدل های فایبرگلاس گزینه مناسب تری هستند.
ظرفیت و ابعاد مخزن سختی گیر
عامل بسیار مهم بعدی در انتخاب سختی گیر برای موتورخانه ها، مقدار آب گرم مورد نیاز در شبانه روز و ظرفیت دستگاه تصفیه آب اسمز معکوس است. هر اندازه آب بیشتری در ساختمان نیاز باشد، به همان نسبت سختی گیر باید ظرفیت بیشتری داشته باشد. با زیاد شدن ابعاد مخزن و افزایش تعداد لایه های رزین می توان ظرفیت این دستگاه را افزایش داد. در صورت عدم تناسب ظرفیت سختی گیر و میزان آب مورد نیاز، کارایی دستگاه با اختلال مواجه می شود.
با انتخاب سختی گیرهای دارای ظرفیت پایین برای تامین مقدار زیاد آب با درجه سختی کم، خیلی زود لایه های رزین کارایی خود را از دست می دهند. علاوه براین، مدل های دارای ظرفیت بالا قیمت بیشتری دارند، لذا خرید آنها برای موتورخانه های کوچک توجیه اقتصادی ندارد.
نوع شیر کنترلی
فاکتور بسیار مهم در انتخاب سختی گیر آب موتورخانه، نوع شیر کنترلی به کار رفته در دستگاه است. با استفاده از شیر کنترلی دستگاه در حالت سختی گیری، احیا و شستشوی معکوس قرار می گیرد. با گذشت زمان دانه های رزین سدیم خود را از دست داده و کارایی آنها کاهش پیدا می کند. به همین دلیل در دستگاه یکی از روش های احیای سختی گیر آب پیاده سازی می شود. شستشوی دانه های رزین با محلول آب و نمک موجود در مخزن جانبی دستگاه از رایج ترین روش ها است.
نحوه فعال سازی مرحله شستشوی معکوس، احیا با محلول آب نمک و قرار گرفتن دستگاه در حالت سختی گیری به نوع شیر کنترلی بستگی دارد. بر همین اساس می توان سختی گیرها را در انواع اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی قرار داد. مدل های اتوماتیک بر اساس اطلاعات بدست آمده از ابزارهای اندازه گیری، زمان احیای رزین را شناسایی کرده و آن را فعال می کند. علاوه براین، زمان مناسب برای فعال سازی شستشوی معکوس لایه های رزین نیز در این دستگاه به صورت خودکار انجام شده و نیاز به اپراتور انسانی نیست.
برای بالا بردن دقت دستگاه، کاهش خطای انسانی و متعاقبا افزایش طول عمر دستگاه، بهتر است برای موتورخانه ها از مدل های تمام اتوماتیک استفاده کنید. این مدل ها دقت بالایی داشته و بیشتر برای محیط های صنعتی مناسب هستند. مدل های نیمه اتوماتیک و دستی اپراتور انسانی در روند فعال سازی مراحل احیا نقش دارد.
نوع رزین سختی گیر
در سختی گیرها از رزین های آنیونی و کاتیونی استفاده می شود. بسیاری از افراد به این موضوع مهم توجه ندارند! ابتدا آب باید آنالیز شود و نوع مواد معدنی موجود در آن شناسایی شده و بر همین اساس رزین آنیونی و کاتیونی انتخاب شود. اگر در آب کلسیم و منیزیم زیاد است، رزین های کاتیونی کاربرد دارند. برای سایر مواد معدنی از قبیل آهن و منگنز از رزین آنیونی استفاده می شود.
سخن آخر
بر اساس آنچه در متن اشاره شد، به طور دقیق نمی توان مشخص کرد که کدام سختی گیر آب برای موتورخانه ها مناسب هستند. ابتدا باید آب آنالیز شود، ظرفیت دستگاه محاسبه شده و بر اساس شرایط محیط جنس بدنه نیز تعیین گردد. اما مهم این است که سازنده دستگاه طراحی را سفارشی انجام داده و برای خدمات خود گارانتی ارائه دهد.
گروه صنعتی هفت یکی از قدیمی ترین مراکز فعال در زمینه طراحی و ساخت سختی گیر آب رزینی در ظرفیت های مختلف و کاملا سفارشی در ایران است. این مجموعه محصولات خود را کاملا مطابق با نوع کاربرد و محل نصب طراحی و با استانداردهای روز دنیا تولید می کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید نام گروه صنعتی هفت را در اینترنت جستجو و یا با شماره 09126856541 تماس بگیرید.