هر راننده ای می داند که سنسور خنک کننده موتور برای نگه داشتن موتور در دمای بهینه لازم است. اما چگونه سیستم های خنک کننده متوجه می شوند که موتور در دمای مناسب کار می کند؟
در این مقاله، نگاهی دقیقتر به سنسورهای دمای مایع خنککننده میاندازیم، اطلاعاتی در مورد کار و نحوه عملکرد آنها ارائه میکنیم.
- سنسور دمای مایع خنک کننده چیست و چگونه کار می کند؟
- چگونه سنسور دمای خنک کننده معیوب را تشخیص دهیم؟
- چگونه سنسور دمای مایع خنک کننده را تعویض کنیم؟
سنسور دما یا خنک کننده موتور ECT دمای مایع خنک کننده را اندازه گیری می کند. ECT سنسور معمولی دمای خنک کننده موتور و یک ترمیستور با ضریب دمای منفیNTC است، به این معنی که مقاومت الکتریکی آن با افزایش دما کاهش می یابد.
در بسیاری از خودروها بیش از یک سنسور دمای خنک کننده وجود دارد. و سنسور ECT در نزدیکی ترموستات در سر سیلندر یا بلوک یا روی محفظه ترموستات نصب می شود.
سنسور دمای مایع خنک کننده چیست و چگونه کار می کند؟
سنسور دمای مایع خنک کننده به عنوان (CTS) ( ECT یا ECTS (حسگر دمای خنک کننده موتور) شناخته می شود برای اندازه گیری دمای مخلوط خنک کننده/ضد یخ در سیستم خنک کننده استفاده می شود که نشان دهنده میزان گرمای موتور است. سنسور با ECU خودرو کار می کند و به طور مداوم دمای مایع خنک کننده را کنترل می کند تا مطمئن شود موتور در دمای مطلوب کار می کند.
برای بدست آوردن خواندن دقیق دمای فعلی موتور، ECU یک ولتاژ تنظیم شده را به CTS ارسال می کند. مقاومت سنسور با دما تغییر می کند، به این ترتیب ECU می تواند تغییرات دما را نظارت کند.
چگونه یک سنسور دمای خنک کننده معیوب را تشخیص دهیم؟
حسگرهای دمای مایع خنککننده مانند هر جزء زیر کاپوت میتوانند در طول زمان دچار نقص شوند. سنسور معیوب می تواند منجر به ایجاد مشکلاتی از جمله گرم شدن بیش از حد و عملکرد ضعیف موتور شود.
به همین دلیل مهم است که بدانید چگونه نشانههای یک سنسور دما معیوب یا خراب را تشخیص دهید.
با نگاهی به خود دستگاه شروع کنید تا وضعیت آن را بررسی کنید، زیرا حسگرها / واشرها / کانکتورها می توانند با استفاده طولانی مدت و چرخه مداوم دما دچار ترک شوند. CTS معمولاً در جلوی اتومبیل، نزدیک محفظه ترموستات یا روی رادیاتور یافت می شود. شما با بررسی متوجه بعضی مشکلات می شوید اما همه مشکلات مربوط به CTS قابل مشاهده نیستند.
در ادامه، سایر علائم و نشانههایی را که میتوانند نشاندهنده مشکل CTS باشند فهرست میکنیم:
- خوانش نامنظم داشبورد (دمای گرم شدن موتور باید 88-90 درجه سانتیگراد باشد)
- گرمای بیش از حد موتور
- هشدار چراغ موتور روی داشبورد را بررسی کنید
- صدای موتور در هنگام دور آرام
- عملکرد محدود (ناشی از محاسبه اشتباه ECU مخلوط غنی از سوخت)
- مصرف سوخت ضعیف
اگر شک دارید که کدام قطعه زیر کاپوت ایراد دارد، ماشین خود را برای تشخیص کامل نزد یک مکانیک حرفه ای ببرید.
نحوه تعویض سنسور دمای مایع خنک کننده
تعویض سنسور دمای مایع خنککننده برای هر کسی که با اجزای یک موتور آشنا است، فرآیندی ساده است. مراحل زیر نحوه تغییر سنسور دمای مایع خنک کننده معیوب در خودرو را نشان می دهد.
مرحله 1: سنسور را پیدا کنید
CTS معمولاً سمت جلوی موتور، نزدیک محفظه رادیاتور یا ترموستات است. از آنجایی که یک جزء کوچک است و اغلب در پایین تر در قسمت موتور قرار دارد، ممکن است برای پیدا کردن آن نیاز به استفاده از چراغ داشته باشید. در صورتی که در نزدیکی محفظه ترموستات قرار دارد، برداشتن درپوش موتور نیز می تواند به شما کمک کند آن را پیدا کنید.
مرحله 2: کابل رابط را از ترمینال جدا کنید
CTS توسط یک کانکتور به ECU متصل می شود که باید آن را باز کرده و جدا کنید. این کار را با دقت انجام دهید، زیرا کانکتور پلاستیکی و سیم کشی اغلب می تواند شکننده باشد و در صورت شکستگی نیاز به تعویض کامل دارد. کانکتور را جدا کنید و کابل را کنار بگذارید تا سر راه نباشد.
مرحله 3: سنسور قدیمی را شل کرده و خارج کنید
سنسورهای خنک کننده مانند شمع نصب شده اند، بنابراین برای جدا کردن آن باید پیچ آن را باز کنید. با استفاده از یک سوکت سنسور را با دقت در جهت خلاف جهت عقربه های ساعت شل کنید، بدون اینکه فشار زیادی به آن وارد کنید. پس از شل شدن سنسور، پیچ را با دست باز کرده و از سوکت خارج کنید. احتمالاً در این مرحله مایع خنککننده نشت میکند، بنابراین خنککننده جدید را برای تعویض آن آماده کنید یا در صورت نیاز، مایع خنککننده را تخلیه کنید.
مرحله 4: سنسور جدید را نصب کنید
با استفاده از یک پارچه، محل را از گرد و غبار که ممکن است بر عملکرد CTS جدید تأثیر بگذارد، تمیز کنید. سنسور جدید را در رشته ها قرار دهید و با دست در جهت عقربه های ساعت بچرخانید و مطمئن شوید که سنسور به خوبی در سوکت قرار گرفته است. سپس با استفاده از یک آچار گشتاور، سنسور را به مقدار مشخص شده در دستورالعمل سازنده سفت کنید.
مرحله 5: کابل رابط را مجدداً بازگردانید
هنگامی که سنسور جدید در جای خود قرار گرفت، تنها کاری که باید انجام دهید اتصال مجدد کابل است. اطمینان پیدا کنید که کانکتور تمیز و عاری از هرگونه گرد و غبار است، سپس آن را با دقت به سنسور جدید وصل کنید و هر گیره را با دقت محکم کنید.
برای اطمینان از کارکرد سنسور جدید، موتور را روشن کنید و با گرم شدن آن، دماسنج روی داشبورد را کنترل کنید تا مطمئن شوید که دما ثابت است.
سنسور دما در کدام قسمت خودرو نصب می شود؟
سنسور را می توان در قسمت دیگری از موتور یا در رادیاتور نصب کرد. برخی خودروها علاوه بر سنسور ECT از سنسور دمای سرسیلندر یا سنسور CHT استفاده می کنند. سنسور CHT (عکس را ببینید) به همین ترتیب عمل می کند، اما دمای فلز سرسیلندر را اندازه می گیرد و در مایع خنک کننده شناور نمی شود.
سنسور CHT اجازه می دهد تا دمای موتور را حتی با از دست دادن مایع خنک کننده به درستی اندازه گیری کند. در بعضی موارد هم ممکن است از گرمای بیش از حد جلوگیری کند.
یک سنسور ECT به کامپیوتر اصلی (ماژول کنترل نیرومحرکه یا PCM) متصل است. PCM یک ولتاژ مرجع (معمولاً 5 ولت) را تأمین و سیگنال سنسور ECT را به طور مداوم نظارت می کند. بر اساس این سیگنال، PCM عملکرد موتور را تنظیم می کند و هنگامی که دما به سطح از پیش تعیین شده رسید، فن های رادیاتور الکتریکی را به کار می اندازد.
اگر سیگنال سنسور وجود نداشته باشد، یا خارج از محدوده مورد انتظار باشد، PCM چراغ Check Engine را روشن می کند و کد مشکل مربوطه را در حافظه خود ذخیره می کند.
مشکلات سنسور ECT/CHT
یکی از مشکلات رایج زمانی است که سنسور در داخل یا در کانکتور سیم اتصال ضعیفی دارد. این مشکل باعث ایجاد وقفه در سیگنال PCM می شود و PCM خطا را تنظیم می کند. در بعضی خودروها، علائم این مشکل به صورت خوانش نامنظم دماسنج ظاهر می شود. موتور ممکن است در حالت ایمن کار کند: ممکن است کولر از کار بیفتد و فن های رادیاتور دائماً کار کنند.
روش های تست سنسور دمای مایع خنک کننده موتور
از آنجایی که نوک سنسور باید در مایع خنک کننده غوطه ور شود، سطح پایین مایع یا حفره های هوا در داخل سیستم خنک کننده می تواند باعث شود سیگنال سنسور نادرست باشد. هنگام برخورد با مشکلات سیستم خنک کننده، همیشه باید ابتدا سطح مایع بررسی شود.
شما باید برای کانکتور سنسور ECT از نظر پین های آسیب دیده یا خوردگی، بررسی های لازم را انجام دهید . روش های مختلفی برای تست سنسور ECT وجود دارد. شما می توانید راه درست را در دفترچه راهنمای سرویس پیدا کنید.
تعویض سنسور دمای موتور
در اکثر خودروها، تعویض سنسور ECT یا CHT آسان است. سنسور توسط یک گیره نگه داشته می شود و در برخی خودروها، ممکن است به یک سوکت مخصوص نیاز باشد. تعویض سنسور دمای موتور در تعمیرگاه هزینه بالایی ندارد.