با افزایش زیان‌بار استفاده از سوخت‌های فسیلی جهان در مقایسه با قرن‌های گذشته هرروزه با رخدادها و آمار نگران‌کننده‌تری از بیماری‌های حاد مزمن تنفسی مواجه است. آسم از جمله بیماری‌های رایج است که سالانه بیشتر از 15 میلیون نفر از مردم دنیا به دلیل این بیماری ازکارافتاده میشوند. طبق آمار رشد این بیماری در کشور ما طی سالهای اخیر به رقم 15 درصد رسیده است. تاثیر آلودگی و ساکن بودن هوای محیط‌هایی که هر روز ساعتهای زیادی را در آنها می‌گذرانیم چقدر است؟ هوای تنفسی اهمیت بسیار زیادی در سلامتی، نشاط و طول عمر انسانها دارد. محققان به تازگی دریافته‌اند که تاثیر جریان هوای منزل بر ابتلای کودکان به آسم به دلیل خروج میکروب، رطوبت، گردوغبار و بو از محیط بسیار بالا است. به منظور این فرایند سال‌هاست انسانها از ابزاری به نام هواکش استفاده می‌کنند که عامل جریان هوا در مکان‌های سرپوشیده است. این محصول انواع متفاوتی دارد و در مکان‌های صنعتی به دلیل وجود داشتن آلاینده‌های شیمیایی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
هواکش چیست؟
هواکش ابزاری ساده برای جابهجایی و به جریان انداختن هوا به منظور بیشتر شدن سطح کیفیت و دمای آن است. این وسیله در محیطهای کارگاهی، صنعتی و حتی منازل مسکونی کاربرد دارد و استفاده از آن در محیطهای سربسته که به طور طبیعی گردش هوای مناسبی ندارند؛ گزینه بسیار خوبی است. ابعاد هواکشها با توجه به مکان‌های استفاده با یکدیگر متفاوت است و انواع گوناگونی دارند. هواکشها برای فعالیت خود نیازمند به انرژی الکتریکی هستند و با توجه به انواع متفاوت آنها، میزان متغیری از انرژی استفاده می‌کنند. استفاده از هواکش به دلیل تاثیر بر سلامتی انسان یکی از نکات ایمنی مهم است.
انواع هواکشها
به‌طورکلی هواکشها از قطعات پره، قاب، موتور و حفاظ ورودی ساخته شده است که وظیفه جابهجایی هوا را دارند اما به دلیل تفاوت‌های شرایط محیطهای نیازمند به تهویه، این محصولات در اشکال و انواع متفاوتی به بازار عرضه میشوند.
پروانه ای یا ملخی
این دسته از هواکشها در محیطی که فشار کمتری دارند؛ روی دیوارها یا در نزدیکی سقف که محل تجمع هوای گرم است؛ نصب میشوند و با دسترسی به فضای باز و هوای آزاد را به جریان میاندازند. استفاده از تعداد زیادی از این هواکش و نصب آنها روبهروی یکدیگر در محیط‌هایی با مساحت بالا باعث کارایی بهتری از این محصول خواهد شد.
لوله محور یا درون کانالی
این دسته از هواکشها دارای لوله‌ای کوتاه هستند و برای فشار هوای بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
هواکش پره محور
این مدل در مقایسه با دیگر انواع هواکش از مقاومت بیشتری در مقابل جریان هوا برخوردار است. این هواکش نیز دارای ملخی در ابتدا و انتهای کانال خود بوده و توانایی هدایت‌کنندگی هوا را دارند. از این فن فقط در هوای تمیز مانند پارکینگ‌ها می‌توان استفاده کرد.
هواکش و کاربردهای آن
هواکشها به دلیل نقش مهمی که در جریان هوای تنفسی انسانها دارند؛ از جایگاه ویژه‌ای در لیست ابزارهای مورد نیاز آن هم در مکان‌های مسقف، برخوردار هستند و با توجه به نیاز محیط و شرایط نیز اندازه‌ها و توانایی‌های متفاوتی با یکدیگر دارند.
هواکشهای خانگی
هواکشهای خانگی اندازه کوچک‌تر و نصب و استفاده آسان‌تری دارند. استفاده از هواکشهای خانگی در سرویس بهداشتی حمام و هود آشپزخانه از موارد رایج کاربرد این محصولات است. جابهجایی و تهویه هوا در ساختمان‌ها محیطهای مسکونی، اداری و تجاری به دلیل خروج هوای دارای رطوبت، آلودگی میکروبی و بو تاثیر زیادی بر سلامتی ساکنان و افراد حاضر در محیط میگذارد. هواکشها می‌توانند دمای محیط را کنترل کنند و با خروج هوای مانده در ساختمان شرایط دمایی مناسبی را به ارمغان بیاورند.این وسیله در محیط‌هایی مانند مغازه‌ها، بیمارستانها ادارات و محیطهای مسقف دیگر نیز کاربرد دارد و به سه دسته، هواکش پره محوری، پروانهای و لوله محوری تقسیم میشوند.
هواکش صنعتی
می‌توان هواکشهای صنعتی را به دودسته هواکشهای کوچک که در محیطهای کوچک‌تری استفاده میشوند و هواکشهای بزرگ که در کارخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ تقسیم کرد. این ابزار در کارگاه‌ها و سوله‌ها نیز استفاده می‌شود. استفاده از این محصول در محیطهای صنعتی به دلیل وجود آلاینده‌های شیمیایی در هوا از اهمیت بیشتری برخوردار است و یکی از موارد ایمنی ضروری به شمار می‌رود. خارج کردن گرمایش حاصل از فعالیت دستگاه‌ها و ماشین آلات حاضر در محیط نیز از دیگر عواملی است که اهمیت استفاده از فنهای غول پیکر را برای محیطهای کارخانه‌ای و صنعتی نشان می‌دهد.
هواکش ضد انفجار ضامن جلوگیری از انفجارهای مهیب
هواکشهای ضد جرقه، دود و آلاینده‌ها را از محیط خارج کرده و از انفجار و مشتعل شدن جلوگیری می‌کنند. برای مکان‌هایی مانند پمپ‌بنزین‌ها که با موادی با قابلیت اشتعال بالا سروکار دارند؛ وجود این نوع از ابزار ضروری و مفید است. این وسیله با استانداردهای خاصی تولید می‌شود
تاثیر استفاده از هواکشها بر هوای اماکن مسقف
وجود داشتن یک هواکش و دسترسی به هوای آزاد از ضروریات بیشتر مکان‌هایی است که روزانه ما در آنها زندگی می‌کنیم. همچنین انواع دیگر هواکشها نیز برای مکان‌های بزرگ‌تر یکی از ملزومات اولیه هستند. نداشتن این ابزار در بعضی اماکن مانند پالایشگاه‌های بزرگ عواقب جبرانناپذیری همچون انفجار و آتش‌سوزی‌های مهیب در پیش دارد.