کاتالیزور خودرو از جمله قطعات تاثیر گذار در سیستم کنترل آلایندگی به شمار می رود. معمولا خودروسازها تلاش می کنند برای کاهش آلایندگی از قطعات استاندارد استفاده نمایند. به همین علت با نصب قطعات مختلف به دنبال رسیدن به این هدف هستند. کاتالیست خودرو یکی از اجزای سیستم اگزوز بوده که در این زمینه نقش بسیار مهمی خواهد داشت. خرابی کاتالیزور خودرو موجب بروز مشکلات عدیده برای موتور نیز خواهد شد. به همین علت نیاز است که با علائم خرابی کاتالیست آشنایی به دست آورید. در واقع استفاده از کاتالیزور می تواند موجب کاهش میزان آلودگی هوا شود.
همانگونه که می دانید در فصل زمستان با استفاده از فیلترهای آلایندگی به دنبال کاهش آلودگی هستند. کاتالیست خودرو وظیفه دارد گازهای سمی که در سیلندر موتور تولید می شوند را به بیرون هدایت کند.
کاتالیزور یا کاتالیست خودرو چیست؟
تعریف کاتالیزور خودرو می تواند به شما کمک کند درک بهتری از این قطعه داشته باشید. کاتالیزور به قطعه ای از خودرو و در بخش اگزوز آن گفته می شود که از بدنه ای اسفنجی شکل و فلزی گران قیمت تولید شده و بر روی آن قرار خواهد گرفت. این قطعه قادر است که گازهای سمی مانند اکسید نیتروژن، مونوکسید کربن، دی اکسید آزاد و هیدروکربن که از احتراق سوخت تولید میشوند را فیلتر کند. به همین دلیل گازهایی که شما از خروجی اگزوز خودرو مشاهده می کنید پاک و بی خطر خواهد شد. البته نمی توان بیان کرد که کاتالیست خودرو به صورت صد در صد قادر به جذب آلایندگی ها است. با این حال امروزه با بهره گیری از جدیدترین استانداردها تلاش میشود که تا حدود ۹۰ درصد گازهای سمی تولید شده، فیلتر شوند. به عبارت دیگر استفاده از کاتالیست می تواند در کاهش آلودگی هوا نقشی موثر ایفا کند. این روزها بزرگترین شهرهای کشور متاسفانه با آلودگی درگیر شدهاند.
نقش کاتالیزور در خودرو
برای کاهش مواد زیان آور که ناشی از خروج گازهای سمی مانند اکسیدهای نیتروژن، مونوکسید کربن و هیدروکربن ها هستند، استفاده از کاتالیست اهمیت بالایی دارد. برخی از کاتالیزورها با پایه سرامیکی یا فلزی روانه بازار میشوند. بر روی این قطعات آلیاژ پلاتین _ ایریدیوم نصب می شود. به همین علت ساختار منحصر به فرد کاتالیست به مانند لانه زنبور می تواند سطح لایه قطعه با سطح تماس گازهای خروجی را افزایش دهد. واکنش اکسید کننده هیدروکربن و مونوکسید کربن در این قطعه رخ می دهد. به همین علت نقش موثری در پاکسازی هوا پس از خروج گاز و دود از اگزوز ایفا می کند.
دلایل خرابی کاتالیزور خودرو
علائم مختلفی وجود دارند که به شما بیان می کنند کاتالیزور خودرو دچار خرابی شده است. هنگام مشاهده این علامت ها سعی کنید در سریع ترین زمان، روی به برطرف کردن مشکل بیاورید. یکی از مهمترین دلایل خرابی کاتالیست، عملکرد بد سیستم احتراق خواهد بود. اگر سیستم احتراق خودرو شما نتواند به خوبی عملکرد خود را انجام دهد، موجب خرابی این قطعه می شود.
دلیل خرابی این قطعه به واسطه عملکرد نامناسب سیستم احتراق این است که فرآیند مورد نظر به درستی صورت نمی گیرد. به همین علت بد سوزی را میتوانید در خودرو مشاهده کنید. در نتیجه به طور ناقص مخلوط سوخت، می سوزد. با انجام این فعل و انفعال مقدار زیادی دوده تولید شده و در مبدل جمع خواهند شد.
یکی دیگر از دلایل خرابی کاتالیست خودرو استفاده از سوخت بیکیفیت است. هنگامی که سوخت استفاده شده در خودرو به طور کامل سوزانده نشود، مابقی آن در کلکتور باقی مانده و مستقیما در مبدل فرآیند سوختن انجام می شود. به همین دلیل با گذشت زمان و با تجمع ذرات ریز، فیلترها مسدود شده و هوا قادر به عبور از آن نخواهد بود.
خرید کاتالیزور بی کیفیت و تقلبی و مسدود شدن مبدل از دیگر دلایلی به شمار می روند که موجب خرابی این قطعه می شوند. سعی کنید برای استفاده بر روی خودروهای خود، روی به خرید کاتالیزور با کیفیت و استاندارد بیاورید.
علائم خرابی کاتالیست خودرو
بخش زیادی از کاربران و دارندگان خودروها به دنبال پاسخ این سوال هستند که هنگام خرابی کاتالیست خودرو چه علائمی بروز داده می شود؟ با تشخیص به موقع خرابی این قطعه می توانید از بروز مشکل در بخشهای دیگر جلوگیری نمایید. یکی از علائم خرابی کاتالیست که کاربر هنگام عدم عملکرد صحیح این قطعه با آن مواجه می شود، روشن شدن چراغ چک موتور است. اگر سیستم رایانه اتومبیل تشخیص بدهد که خطایی در موتور ایجاد شده است، روی به روشن کردن چراغ چک می آورد. به همین علت در بسیاری از مواقع با خرابی کاتالیست می توانید این عملکرد را مشاهده کنید.
یکی دیگر از علائم خرابی کاتالیست خودرو، افت کردن قدرت ماشین به شمار میرود. چنانچه کاتالیزور نتواند به خوبی عملکرد خود را نشان دهد، خودرو با لرزش و تکان همراه خواهد شد. دلیل این کار کاهش توان مبدل بوده و راه عبور گازهای اگزوز نیز مسدود می شود.
شنیدن صدای غیر طبیعی از زیر ماشین و همچنین اشکال در خروج گازهایی که از صدا خفه کن خودرو مشاهده خواهید کرد نیز به شما بیان میکنند که این قطعه دچار ایراد شده است.
نشانه های دیگری نیز در این زمینه می توانند به شما بیان کنند که کاتالیست خودرو دچار ایراد شده و نیاز به تعمیر یا تعویض خواهد داشت.
- کاهش دمای کاتالیست
- سخت استارت خوردن ماشین
- بوی بد و افزایش میزان آلاینده ها
- روشن نشدن خودرو
- بیش از حد بودن میزان CO و HC در تست آلایندگی
- افزایش یکباره مصرف سوخت
محل نصب کاتالیست
زمان تعویض کاتالیزور
معمولا در تولید کاتالیزور، خودروسازان تلاش می کنند محصولات خود را با قدرت و کیفیت بالا بر روی خودرو قرار دهند. با این حال این قطعه میتواند تا حدود ۱۲۰ هزار کیلومتر را عمر مفید داشته باشد. چنانچه قصد خرید کاتالیزور خودرو را دارید، سعی کنید از یک برند معتبر گزینه مورد نظر را انتخاب کنید. کسب اطلاع از قیمت کاتالیست خودرو نیز می تواند به شما در خرید محصولی مناسب کمک نمایند.