مقدمه: چکش فولادی ابزاری است که اغلب دستی می‌باشد. متشکل از قسمتی محکم که بر روی دسته‌ای بلند ثابت شده و برای ضربه زدن به ناحیه کوچکی از یک جسم تکان داده می‌شود. برای مثال، فشردن میخ به چوب، شکل دادن فلز یا خرد کردن سنگ استفاده می‌شود.
چکش برای طیف گسترده‌ای از جمله شکل دهی، شکستن و ضربه‌های غیر مخرب استفاده می‌شود. رشته‌های سنتی شامل نجاری، آهنگری، جنگ و نوازندگی کوبه‌ای (مانند گونگ) است.
اغلب چکش‌ها به گونه‌ای هستند که باید برای ضربه‌زدن از دست استفاده شود، ولی برخی از انواع چکش طوری ساخته شده است که با کمک نیرویی مانند ماشین، قابل استفاده می‌باشد و برای مواردی استفاده می‌شود که احتیاج به نیروی زیاد است.
چکش فولادی چیست؟
چکش فولادی، برای آهنگری مناسب می‌باشد، اما همان‌طور که می‌دانید خرید این وسیله برای آهنگری بسیار گران است. چکش‌ها از انواع مختلفی از فولاد تشکیل می‌شوند، اما رایج‌ترین آن‌ها، فولاد 4340، 4140 و 1045-1061 هستند. این فولادها دارای جوش‌پذیری و تناسب کلی برای چکش‌ها، نسبت به نمونه‌های مشابه است.
در واقع این موضوع را در نظر داشته باشید که، اگر هر نوع از چکش فولادی را در کارگاه خود می‌خواهید بسازید، باید آن را با روش حرارتی امتحان کنید تا مطمئن شوید حداکثر سختی و استحکام را برای تحمل ضربات در برابر فلز را دارد.
این عملیات حرارتی شامل باز پخت است که یک روش معمولی است و باعث کاهش سختی و تنش‌های داخلی در فلز می‌شود.
۴۰۳۰ یک آلیاژ سخت از فولاد است که به دلیل پایداری خوبی که دارد، مشهور می‌باشد، هنگامی که تحت عملیات حرارتی قرار بگیرد، می‌تواند در عین حفظ استحکام، بسیار مقاوم باشد.
چه زمانی باید از چکش فولادی استفاده کرد؟
به عنوان مثال، چکش‌ها برای نجاری عمومی، قاب بندی، کشیدن میخ، ساخت کابینت، مونتاژ مبلمان، روکش، پرچ، خم یا شکل دادن به فلز، ضربه زدن به مته بنایی و اسکن فولادی و غیره استفاده می‌شود. چکش‌ها بر اساس کاری که می‌خواهند انجام دهند، ساخته می‌شوند. این نوع چکش هم در آهنگری استفاده بیشتری دارد.
نکاتی که باید قبل از خرید چکش فولادی بدانید
در ادامه نکاتی را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا شما را در تصمیم‌گیری که کدام چکش را برای خرید انتخاب نمایید، کمک می‌کند.
به طور کلی از نظر وزن، دو نوع چکش داریم، چکش‌هایی با وزن سبک و چکش‌هایی با وزن سنگین، این وزن چکش بر اساس وزن سر چکش تخمین زده می‌شود، در هنگام خرید چکش به این مورد حتماً باید توجه داشته باشید.
انواع چکش از نظر جنس کدام‌اند؟
همان‌طور که به آن اشاره کردیم، نوع چکش، به استفاده شما بستگی دارد، ما به طور کلی، سه دسته چکش از نظر جنس وجود دارد که عبارت‌اند از:
- دسته فولادی
- دسته فایبرگلاس
- دسته چوبی
طول دسته هر چکش نیز، اندازه‌های مختلفی دارد، اکثر چکش‌ها دسته‌ای صاف و مستقیم دارند، برخی از آن‌ها منحنی هستند.
چکش دسته فولادی
چکش‌هایی که دسته آن‌ها فولادی است، جزء قوی‌ترین دسته‌ها می‌باشند، اگر بخواهید یک تکه فولاد جامد یا جوش داده شده را با این چکش بشکنید، باید از مقاومت بالایی برخوردار باشد.
اما باید در نظر داشته باشید که چکش فولادی سنگین است و وزن زیاد آن، به این معنا نیست که قدرت بیشتری دارد، بلکه دسته این چکش از نقطه‌ای که ضربه را وارد می‌کند دور است، در نتیجه بر روی قدرت ضربه تأثیری ندارد.
این چکش‌ها می‌توانند منجر به آسیب‌های مکرر، فشار و سایر بیماری‌ها شود. چکش‌های فولادی به دلیل استحکام خود در بین سنگ‌تراش‌ها و خدمه نمایشی از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار هستند.
در تعریف کلی از این چکش می‌توان گفت که سر چکش از فولاد ساخته شده است و به خاطر اینکه مقاومت بالایی داشته باشد، تحت عملیات حرارتی قرار گرفته است، همچنین به علت سنگینی سر این چکش، دسته آن معمولاً از چوب یا پلاستیک می‌باشد.
چکش دسته چوبی
چکش دسته چوبی ضربه کمتری نسبت به فایبرگلاس و ضربه بسیار کمتری نسبت به چکش فولادی منتقل می‌کنند. چوب همچنین سبک‌ترین دسته است و به طورکلی بیشتر وزن در سر چکش است. دسته‌های چوبی را می‌توان در صورت آسیب دیدگی تعویض کرد، چکش‌های دسته چوبی مقاوم هستند، اما مقاومت آن‌ها به اندازه فولاد نیست.
چکش دسته فایبرگلاس
چکش دسته فایبرگلاسی، ضربه کمتری نسبت به چکش فولادی منتقل می‌کنند، اما نسبت به چکش دسته چوبی ضربه بیشتری منتقل می‌کند، برق‌کاران از این نوع چکش استفاده می‌نمایند، به این دلیل که دسته فایبرگلاس، رسانا نیست، همچنین افرادی که لوله‌کش هستند و یا در زمینه مکانیکی فعالیت دارند از چکش با جنس فایبرگلاس استفاده می‌کنند.
نکاتی که باید در استفاده از چکش رعایت کنید
- در هنگام استفاده از چکش، حتماً از عینک ایمنی یا محافظ صورت استفاده کنید.
- ضربه چکش را به صورت چهارگوش با صفحه برخورد کننده موازی با سطح مورد ضربه بزنید.
- از ضربات ناگهانی و مکرر با چکش جلوگیری کنید.
- اگر دسته چکش، شکستگی یا خرابی دارد، حتماً آن را تعویض کنید.
- اگر چکش زنگ زده است، از آن استفاده نکنید.
- در صورت کثیف بودن چکش، قبل از استفاده حتماً آن را تمیز کنید و اگر هنگام چک کردن چکش فولادی، متوجه خاک، روغن روی آن شدید، حتماً با یک پارچه تمیز آن را تمیز کنید.
چکش فولادی و هرآنچه که نیاز است بدانید
چکش فولادی یک ابزار کاربردی آسان است و برای اکثر مشاغل مفید است، اما با این وجود، هنگام استفاده از چکش، مهم است که اقدامات ایمنی لازم را انجام دهید و از ابزار به درستی استفاده کنید تا به خود و دیگران صدمه نزنید. اطمینان حاصل کنید که چکش مناسب برای کار خود را انتخاب کرده‌اید و برای محافظت از چشمان خود از عینک ایمنی استفاده کنید. با کمی آمادگی و توجه به جزئیات، به راحتی می‌توانید از چکش بدون آسیب رساندن به خود استفاده کنید.