مشارکت در ساخت ساختمان، به معنای فعالیت در فرآیند ساخت یک ساختمان یا پروژه ساختمانی است که تمامی مراحل ساخت و ساز از ابتدا تا پایان را در بر می گیرد. افراد یا شرکت ها می توانند در این فرآیند به عنوان مهندسین، معماران، کارگران ساختمانی، سازندگان تجهیزات یا مالکان و سرمایه‌گذاران شرکت داشته باشند.
انواع مشارکت در ساخت
مشارکت در ساخت ممکن است به صورت مستقیم (به عنوان یک مهندس یا کارگر) یا غیر مستقیم (به عنوان یک سرمایه‌گذار) انجام شود. هر کدام از این نقش ها نقش مهمی در موفقیت یک پروژه ساختمانی دارند. مشارکت در ساخت به صورت مختلفی امکان‌پذیر است:
- مالکیت و سرمایه‌گذاری : افراد یا شرکت ها می‌توانند به عنوان سرمایه‌گذاران در پروژه های ساختمانی شرکت کنند و به عنوان مالکان یا شریکان در آنها باشند. در این مدل، یک شرکت یا فرد مشارکت کننده به عنوان سرمایه‌گذار در پروژه حضور دارد و هزینه های خرید زمین و ساختمان زدایی را تأمین میکند. ممکن است مشارکت کننده بر اساس نسبتی از سودهای حاصل از پروژه به عنوان بازده سرمایه‌گذاری خود، درآمد یا ارزش ملک در آینده بهره مند شود. در این نوع مشارکت، دو یا چند نهاد یا شرکت با یکدیگر همکاری می‌کنند تا زمین را اکتساب و به نوع یابی تبدیل کنند. هر نهاد ممکن است مسئولیت های مختلفی مثل تامین زمین مناسب، درخواست مجوزها و توسعه زمین را بر عهده داشته باشد. در این نوع مشارکت، شرکت ها یا افراد مختلف در توسعه و اجرای پروژه ساختمانی همکاری می‌کنند. هرکدام از مشارکت کنندگان ممکن است مسئول یک بخش از پروژه باشند، از جمله طراحی، ساخت، و بازاریابی.
- طراحی و مهندسی: مهندسین و معماران می توانند در مراحل طراحی و مهندسی پروژه های ساختمانی مشارکت داشته باشند.
- ساخت و اجرا : کارگران ساختمانی، کارگران متخصص و کسانی که در حوزه ساخت و اجرای فیزیکی پروژه ها فعالیت دارند، می‌توانند در این مرحله شرکت کنند.
- تأمین و تجهیزات : شرکت های تأمین کننده تجهیزات و مصالح ساختمانی ممکن است در این مرحله مشارکت کنند و تجهیزات لازم را فراهم آورند. در این حالت، مشارکت کنندگان به توسعه نیازهای زیرساختی مثل جاده ها، آب، برق، گاز و امکانات عمومی مرتبط با پروژه می‌پردازند. این مدل می تواند به توسعه منطقه و بهبود امکانات زیرساختی منطقه همکاری کند.
- مدیریت پروژه: مدیران پروژه و مدیران ساختمانی نقش مهمی در مدیریت کلیه فعالیت های یک پروژه دارند.
قوانین مشارکت در ساخت
قوانین مشارکت در ساخت به شیوه ها و مقرراتی اطلاق می‌شود که مشارکت‌کنندگان در فرآیند ساختمان زدایی و ساختمان‌گذاری باید آن ها را رعایت کنند. این قوانین می‌توانند از دیدگاه های حقوقی، فنی، ایمنی، زیست محیطی و دیگر موارد مرتبط تعریف شوند. توافقات کامل و قوانین واضح برای طرفین الزامی است. در این توافقات، نقاط مهمی مانند حقوق و تعهدات هر طرف، نحوه تقسیم سود ها، زمانبندی پروژه و حقوق مالکیت زمین مورد بررسی و تعیین می شوند. همچنین، در نظر گرفتن مشاوره حقوقی و مالی در این فرآیند بسیار حائز اهمیت است.
در ادامه چند موضوع کلی که در قوانین مشارکت در ساخت مورد نظر قرار می‌گیرد، ذکر می شود:
- موارد حقوقی مشارکت در ساخت
-تعیین حقوق و تعهدات مالکان، سرمایه‌گذاران، مهندسین، پیمانکاران و سایر اشخاص و شرکت‌ها در قبال یکدیگر.
-تدوین قراردادهای مشارکت و همکاری بین اعضای تیم ساخت و ساز
- موارد فنی مشارکت در ساخت
-تهیه و اجرای استانداردهای فنی و مهندسی برای اجرای پروژه های ساختمانی
– نظارت بر استفاده از مصالح با کیفیت و تکنولوژی های مناسب.
- مسائل ایمنی و بهداشت مشارکت در ساخت
– ایجاد شرایط کار ایمن برای تمامی مشارکت کنندگان.
– رعایت مقررات بهداشت و ایمنی در محل کار.
· مسائل زیست محیطی مشارکت در ساخت
– رعایت استانداردها و قوانین مرتبط با محافظت از محیط زیست در فرآیند ساخت و تخریب
– اجرای مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) از پروژه‌های بزرگ
· مسائل مالی و مدیریتی مشارکت در ساخت
– تنظیم قوانین مرتبط با اقتصاد، مالی، مالکیت و مدیریت پروژه
– ایجاد ساختارهای مالی و مدیریتی مناسب برای پروژه
· حل اختلاف مشارکت در ساخت
– مقررات برای حل اختلافات و اختلافات حاصل از مسائل مختلف در طول پروژه
مزایای مشارکت در ساخت
مزایای قانونی مشارکت در ساخت عبارتند از:
- کاهش هزینه‌های ساخت: با همکاری در ساخت، هزینه‌های ساخت کاهش می‌یابد و امکان استفاده از منابع مالی، مواد اولیه و نیروی انسانی بیشتری فراهم می‌شود.
- افزایش کیفیت ساخت: با همکاری در ساخت، کیفیت ساخت افزایش می‌یابد و احتمال وقوع خطاها و مشکلات کاهش می‌یابد.
- افزایش ارزش ملک: با همکاری در ساخت، ارزش ملک افزایش می‌یابد و امکان فروش آن با قیمت بالاتر وجود دارد.
- افزایش سرعت ساخت: با همکاری در ساخت، سرعت ساخت افزایش می‌یابد و زمان لازم برای ساخت کاهش می‌یابد.
- کاهش مشکلات حقوقی: با قراردادن شرایط و موارد مربوط به مشارکت در ساخت در قرارداد، احتمال وقوع مشکلات حقوقی کاهش می‌یابد.
- افزایش اطمینان: با همکاری در ساخت، اطمینان بیشتری در مورد کیفیت ساخت و اجرای صحیح پروژه وجود دارد.
قرارداد مشارکت در ساخت چگونه است؟
قرارداد مشارکت در ساخت یک سند حقوقی است که شرایط و توافقات میان طرف های مشارکت کننده در یک پروژه ساختمانی را مشخص میکند. این قرارداد مهمترین اطلاعات و شرایط مرتبط با مشارکت در توسعه، ساخت و بهره برداری از یک پروژه را شامل می شود.
در ادامه، مواردی که ممکن است در یک قرارداد مشارکت در ساخت وجود داشته باشد، آورده شده است:
- اطلاعات شخصی و تعریف طرفین: نام و اطلاعات تماس مشارکت‌کنندگان در پروژه را مشخص میکند.
- شرایط مالی: مشخص کننده حقوق و تعهدات مالی هر طرف، نحوه تقسیم سودها، و هزینه‌های مرتبط با پروژه.
- مسئولیت‌ها و تعهد: نقش و مسئولیت هر طرف در مراحل مختلف پروژه را مشخص میکند که شامل طراحی، ساخت، مدیریت پروژه و سایر وظایف مرتبط است.
- مدت زمان قرارداد: مدت زمان انجام قرارداد و زمانبندی مراحل مختلف پروژه را تعیین میکند.
- شرایط فسخ: شرایطی که در صورت عدم ادامه قرارداد، فسخ قرارداد توسط یک یا هر دو طرف را مشخص میکند.
- حقوق مالکیت: تعیین حقوق مالکیت مرتبط با زمین و ساختمان و نحوه تقسیم این حقوق بین مشارکت‌کنندگان.
- تضمین یا تعهد مالی: مواردی که به عنوان تضمینات یا تعهدات مالی مشارکت‌کنندگان برای اجرای پروژه ارائه می‌شود.
- تعهد به ایمنی و زیست محیط: الزامات مرتبط با ایمنی، بهداشت و حفاظت از محیط زیست در طول انجام پروژه.
- حل اختلاف: روش‌ها و راهکارهایی برای حل اختلافاتی که در طول پروژه به وجود می‌آید.
- قوانین و مقررات: قوانین و مقررات محلی و ملی که پروژه تحت تأثیر آنها قرار دارد.
محتوای دقیق یک قرارداد مشارکت در ساخت بستگی به خصوصیات و نیازهای هر پروژه دارد. دفتر نقشه برداری آربن توصیه میکند که برای تدوین یک قرارداد مشارکت در ساخت، حتما نظر حقوقی متخصص و مشاوران مرتبط با ساخت و ساز را در نظر بگیرید.