کاربرد و نقش سرسیلندر در خودرو

سرسیلندر خودرو از جمله قسمت های اصلی موتور اتومبیل بوده که در بخش بالایی موتور قرار می گیرد. با بررسی کاربرد و نقش این قسمت از موتور متوجه می‌شویم که مجموعه مانیفولد و سوپاپ ها بر روی آن مونتاژ میشوند. اگر یک سرسیلندر تحت حرارت بسیار زیاد قرار گیرد، مواد تشکیل دهنده آن آسیب خواهند دید. در اصطلاح می‌گویند که این قطعه سوخته است. در اثر حرارت بیش از اندازه، پیچش و تغییر شکل این قطعه از اتومبیل را می توان متصور شد. معمولا هنگامی که با این مشکل مواجه می شوید باید روی به تعویض قطعه بیاورید.

با توجه به کاربرد و اهمیت این قطعه از اتومبیل، برای بررسی آن نیاز است که از یک تعمیرکار متخصص و حرفه ای کمک بگیرید. در واقع همان گونه که می دانید در میانه موتور هر خودرو قلب آن می تپد، هر اندازه که نوع موتور می‌تواند در بازدهی خودرو و عملکرد آن تاثیر گذار باشد، سلامت قطعات دیگر نیز در این زمینه تاثیرگذار خواهند بود. موتور خودرو به واسطه اینکه از قسمت های مختلفی تشکیل شده است، نیاز به مراقبت زیاد دارد. از کیفیت قطعات و سلامت آنها در موتور خودرو می توان عملکرد آن را حدس زد.

سرسیلندر چیست و چه وظیفه ای دارد؟

همانگونه که از نام سرسیلندر پیداست، قسمتی است که در بلوک سیلندر قرار می گیرد. اگر بدون قطعات جانبی روی به بررسی بلوک سیلندر بیاورید، متوجه می‌شوید که سطح فوقانی آن باز بوده و توسط این قطعه پوشانده می‌شود. این قطعه از سیلندر با پوشاندن این بخش باید بتواند محفظه احتراق را تشکیل دهد. استفاده از این قطعه بر روی بلوک سیلندر به عنوان یکی از اعضای ثابت موتور علاوه بر اینکه عایق بندی را انجام می دهد، می تواند به منظور احتراق مناسب به جلوگیری از خروج گازها از سیلندر نیز کمک نماید. علاوه بر این با بررسی وظایف این قسمت از موتور خودرو متوجه میشویم که می‌تواند در مدت زمان مناسب تزریق موقت سوخت به درون سیلندر را انجام داده و با خروج دود از محفظه احتراق، برای بهبود عملکرد موتور اثرگذاری خود را نشان دهد. با توجه به این موارد مجاری مختلفی که در سرسیلندر وجود دارند قادر هستند برای خروج دود، تزریق سوخت و آب و همچنین ورود هوا، کارایی خود را نشان دهند.

جنس سرسیلندر

سرسیلندر به واسطه نوع فعالیتی که انجام می‌دهد باید مقاومت حرارتی بسیار بالایی را از خود نشان دهد. با توجه به اینکه این قطعه نیاز است دمای بالای محفظه احتراق را تحمل کند و در مقابله با اشتعال درون آن و کیفیت بالای خود را نشان دهد، در تولید آن استانداردهای لازم رعایت خواهد شد. معمولا برای تولید این قطعه از همان جنس بلوک سیلندر کمک می‌گیرند. با توجه به مقاومت بالای بلوک سیلندر، بهره گیری از آن برای مقابله با توان حرارتی بالا بسیار موثر است.

برای ساخت سرسیلند از آلیاژهای آهن مانند چدن خاکستری یا چدن دانه ریز استفاده می کنند. گاهی اوقات به منظور کاهش وزن این قسمت از اتومبیل، تولید کننده ترجیح می دهد که از آلومینیوم ریخته گری یا تزریقی نیز کمک بگیرد. در این صورت نیز آلیاژهای آلومینیوم برای تولید بلوک سیلندر و قطعات آن می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. از جمله مزایای استفاده از سیلندر آلومینیومی نسبت به سیلندر آهنی می توان به انبساط حرارتی بالاتر اشاره نمود. در نتیجه با هدایت حرارت می توان عملکرد خودرو را بهبود بخشید. فراموش نکنید که سرسیلندرهای آلومینیومی در مقایسه با جنس آهنی و چدنی توانایی کمتری در برابر تغییرات ناشی از تنش های انفجار و جرقه زنی دارند.

تعداد و شکل در موتورهای مختلف

شکل سرسیلندرها و تعداد آنها در موتورها متفاوت است. بر اساس ترتیب سیلندرها و قرار گرفتن سوپاپ ها این بخش از اتومبیل انواع مختلفی خواهد داشت. علاوه بر این تعداد خروجی های قرار گرفته شده بر روی این قطعه بر اساس شمع ها نیز می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال در برخی از موتورها از دو شمع برای سیلندر استفاده می کنند. برخی دیگر از خودروها برای سیلندرها یک شمع دارند. گاهی اوقات ممکن است این تعداد متغیر باشد. بنابراین تعداد خروجی ها بر روی سرسیلندر تغییر خواهد کرد. با توجه به این شرایط می‌توان مدل های مختلفی از این قطعه را انتخاب کرد.

اگر بخواهیم بر اساس شکل بلوک سیلندر به بررسی تعداد سرسیلندرها بپردازیم نیز باید شرایط مختلفی را در نظر بگیریم. فرم خروجی سیلندرها نیز می‌توانند در تعداد این قطعه تاثیر گذار باشند. به عنوان مثال موتورهای خطی که در ساخت آن ها معمولا از یک سرسیلندر استفاده می کنند، با موتورهای V شکل و خورجینی که برای هر کدام از خروجی ها یک سرسیلندر مجزا به کار میبرند، ساختاری متفاوت دارند.

انواع سرسیلندر بر اساس آرایش سوپاپ

بر اساس آرایش سوپاپ می توان این محصول را در مدل های مختلف مشاهده کرد. به عنوان مثال در موتورهای آی هد I HEAD که به کوچک ترین حالت ممکن محفظه احتراق را طراحی می کنند، تراکم لازم مخلوط سوخت و گاز را به شکلی خاص انجام می دهند. در این شرایط نوع سرسیلندر به کار رفته بر روی موتورهای آی هد متفاوت است. علاوه بر این در موتورهای T HEAD موتورهای L HEAD و موتورهای F HEAD نیز نوع استفاده از سرسیلندرها با توجه به ساختار موتور متفاوت انتخاب می شود.

انواع سرسیلندر اساس خنک کننده موتور

این قطعه را بر اساس خنک کننده های موتور می توان در مدل های مختلف مشاهده کرد. به عنوان مثال سرسیلندرهای هوا خنک با مدل های آب خنک متفاوت تولید می شوند. استانداردی که در ساخت هر کدام به کار می‌رود، می تواند کارایی خاصی داشته باشد. به عنوان مثال با توجه به نوع ساخت مدل های هوا خنک و به واسطه نوع تبادل گرمایی که در آن صورت می گیرد، امروزه با استفاده از آن منسوخ شده است.

خرابی و مشکلات احتمالی

با توجه به اینکه سرسیلندر در معرض خرابی قرار دارد، در ساخت آن از آلیاژهای مقاوم به ضربه، فشار و گرما استفاده می کنند. بنابراین استهلاک چندانی نخواهد داشت. به ندرت مشاهده می کنید که این قسمت از اتومبیل دچار ایراد شده است. با این حال یکی از شایع ترین خرابی هایی سرسیلندر، ترک خوردگی آن محسوب می شود. عوامل مختلفی می توانند در بروز این مشکل اثرگذاری خود را نشان دهند. یخ زدن آب خنک کننده موجود در آن از جمله دلایلی است که این خرابی را به بار خواهد آورد.

یکی دیگر از مشکلات و خرابی های این قسمت از اتومبیل، تاب پیدا کردن آن به شمار می رود. اگر در زمان بالا بودن دمای سیلندر اقدام به باز کردن این قطعه کنید، مشاهده خواهید کرد که دچار تاب دیدگی شده و مشکلاتی به بار را آورده است. کربن گرفتگی این قسمت از سیلندر نیز از جمله مشکلات طبیعی و رایج در این بخش از اتومبیل شناخته می شود.

جلوگیری از استهلاک سرسیلندر

برای جلوگیری از استهلاک این قسمت از موتور خودرو بهتر است روغن کاری بخش های مختلف و خنک کاری قطعات موتور را به خوبی انجام دهید.

سلامت سنسور درجه حرارت موتور را سعی کنید همواره مورد بررسی قرار دهید.

علاوه بر این با بررسی رادیاتور و خنک کردن آن می توانید از خرابی این قسمت از موتور جلوگیری نمایید.